80 rocznica Września

Walki w tym rejonie były najcięższą i najkrwawszą bitwą 9 Pułku Strzelców Konnych w wojnie obronnej 1939 r. Żołnierze 9PSK, jako jedni z ostatnich kończyli swój udział w walkach wrześniowych. Pozostała po nich pamięć, bezimienne mogiły, zbiorowe groby. Żyjący patrioci, miłośnicy tradycji kawaleryjskich pułków wchodzących w skład brygady, dbają, aby pamięć o bohaterach nie zaginęła. Corocznie we wrześniu organizowane są uroczystości patriotyczno-historyczne z udziałem mieszkańców wsi, żołnierzy, władz lokalnych w Olszewie, Domanowie, Nowych Piekutach, Stokowisku. Taka uroczystość również odbyła się 13 września 2019 r. w Pruszance Starej, w godzinach wieczornych. Licznie zaproszeni goście przyjechali wcześniej, już o godz. 17.00, mieszkańcy wsi przyszli o godz. 18.00. Wszyscy zgromadzili się przy grobie żołnierzy, na skraju lasu. Dnia 13 września świętowaliśmy wraz z Grupą Rekonstrukcji Historycznej im. Brygady kawalerii „Plis”, z żołnierzami z jednostek z Grajewa i Giżycka, władzami samorządowymi z Brańska i Piekut Nowych, z przedstawicielami Związku Inwalidów Wojennych z Białegostoku, kapelanem Stowarzyszenia „Plis” i proboszczem parafii Domanowo.

Uroczystość rozpoczęto odśpiewaniem hymnu państwowego i wciągnięciem polskiej flagi na maszt. Nawet konie z jeźdźcami stały w równym szeregu. Następnie odczytano Apel Pamięci. Prowadzący przypomniał bohaterów płk Falewicza, płk Kaczkowskiego, por. Kołakowskiego, por Wykowskiego, por. Tucewicza, rtm Bielickiego, rtm Robaka i innych. Uroczystą ciszę i powagę przerwał wystrzał salwy honorowej.

Ksiądz Krzysztof Napiórkowski, wraz z obecnymi, odmówił dziesiątek różańca za poległych żołnierzy.

Członek Stowarzyszenia „Plis” przedstawił krótki rys historyczny walk z Niemcami w obrębie terenów Brańsk – Hodyszewo – Wysokie Mazowieckie. Wyczytane delegacje złożyły kwiaty na grobie żołnierzy i zapaliły znicze. Pamięć bohaterów września uczczono minutą ciszy. A wokół szumiał las.

Mroki wieczoru rozświetliły płomienie ognisk. Ludzie już swobodniej podchodzili do przygotowanego poczęstunku (kiełbaski i bigos), rozmawiali i wspominali. Miłą uroczystość przerwał ulewny deszcz. Wszyscy zaczęli szukać schronienia, żegnać się i odjeżdżać. Łzawe niebo przypomniało: „Ludzie ludziom zgotowali ten los…”

Do zobaczenia za rok.                                                                                                        IB